ΚΑΤΑΓΜΑ ΣΚΑΦΟΕΙΔΟΥΣ

Το κάταγμα του σκαφοειδούς προκαλείται συνήθως έπειτα από πτώση με τον καρπό και τα δάκτυλα σε έκταση. Η συχνότητα του κατάγματος αυτού είναι ιδιαίτερα μεγάλη, σε ποσοστό που σε κάποιες μελέτες υπολογίζεται μέχρι και 70% των καταγμάτων του καρπού. Τα κατάγματα του σκαφοειδούς έχουν την ιδιαιτερότητα ότι εμφανίζουν υψηλό ποσοστό μη πωρώσεως λόγω ιδιαιτεροτήτων τόσο στην αιμάτωση του οστού όσο και στο υψηλό ποσοστό μη έγκαιρης διάγνωσης και συνοδούς ακινητοποίησης.

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η θεραπευτική αγωγή που ακολουθήθηκε δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα και το οστό δεν «κόλλησε» όπως θα έπρεπε. Συνεπώς, δεν επιτεύχθηκε πώρωση του κατάγματος κυρίως λόγω διαταραχής της αιμάτωσής του σκαφοειδούς. Αυτό συνεπάγεται βραδύτερη ή αρκετά συχνά ανεπαρκή οστική ανακατασκευή.

Τί είναι το σκαφοειδές;

Το σκαφοειδές αποτελεί ένα από τα οκτώ οστά του καρπού και βρίσκεται κάτω από τη βάση του αντίχειρα. Εξυπηρετεί στη σταθεροποίηση της άκρας χειρός και καλύπτεται από μία μαλακή επιφάνεια, το χόνδρο, επιτρέποντας στα οστά να κινούνται ανώδυνα μεταξύ τους.

Κάταγμα σκαφοειδούς – συμπτώματα

Τα συμπτώματα του κατάγματος του σκαφοειδούς συχνά καθυστερούν να εκδηλωθούν. Τα κυριότερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Πόνο στον καρπό
  • Δυσκολία στην κίνηση της πηχεοκαρπικής και της άκρας χειρός
  • Αποδιοργάνωση του καρπού εξαιτίας των τμημάτων του κατάγματος που κινούνται μεταξύ τους
  • Μικροκίνηση μεταξύ των καταγματικών εστιών που καταστρέφουν σταδιακά το οστό, προκαλώντας δυσκολία στην πώρωσή του.
  • Σε περιπτώσεις που το κάταγμα έχει προκληθεί πριν πολύ καιρό, πλήττεται και το ίδιο το οστό, οδηγώντας σε δεύτερο χρόνο σε αρθρίτιδα.

Kατάγματος σκαφοειδούς – διάγνωση

Για τη διάγνωση του κατάγματος ή της ψευδάρθρωσης του σκαφοειδούς συνίσταται η κλινική εξέταση από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό, ο οποίος λαμβάνει το πλήρες ιστορικό του ασθενούς και αναγνωρίζει τον υποκείμενο τραυματισμό.

Ο ιατρός συστήνει την εκτέλεση απεικονιστικών εξετάσεων για την ακριβέστερη διάγνωση του κατάγματος και συνεπώς το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο:

  • Ακτινογραφία: Η απλή ακτινογραφία καθορίζει κατά πόσο το κάταγμα έχει πωρωθεί, ενώ αναδεικνύει και πιθανή ψευδάρθρωση ή καθυστέρηση στην οστική ανακατασκευή.Επιπέον υπάρχουν και ειδικές ακτινολογικές λήψεις που συμβάλλουν περαιτέρω στην πιο έγκαιρη διάγνωση και καλύτερη παρακολούθηση..
  • Αξονική τομογραφία: Η εξέταση αυτή στοχεύει στην πληρέστερη απεικόνιση του οστού και των πέριξ του σκαφοειδούς αρθρώσεων,ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύει και πιθανές δευτεροπαθείς αρθριτιδικές αλλοώσεις.
  • Μαγνητική τομογραφία: Αν και η εξέταση αυτή πραγματοποιείται σπανιότερα, βοηθά στην πρώιμη εκτίμηση της δυνατότητας πώρωσης του οστού μέσω της αξιολόγησης τηςποότητας αιμάτωσης των καταγματικών εστιών.

Κάταγμα σκαφοειδούς – θεραπεία

Η θεραπεία του κατάγματος ή της ψευδάρθρωσης σκαφοειδούς κρίνεται απαραίτητη, αφού ο καρπός υπολείπεται σε σταθερότητα και σταδιακά δύναται να εκφυλισθεί. Η πάθηση,αν και συνήθως εξελίσσεται αργά, θεωρείται μη αναστρέψιμη. Η αρθρίτιδα που προκαλείται μπορεί σταδιακά να επηρεάσει όλο τον καρπό, οδηγώντας σε συνολική επιδείνωση της κινητικότητας και έξαρση του πόνου.

Σε πρώιμα στάδια της πάθησης και αξιολογώντας πάντα τον τύπο και την εντόπιση του κατάγματος, ακολουθείται συντηρητική θεραπεία με τοποθέτηση ειδικού γύψου που συνήθως ακινητοποιεί τον αντίχειρα για διάστημα περίπού 2 μηνών και συστηματική παρακολούθηση. Σε περιπτώσεις καθυστερημένης πώρωσης ή ψευδάρθρωσης,καθώς και σε ορισμένους τύπους καταγμάτων,είναι απαραίτητη η εφαρμογή χειρουργικής θεραπείας.

Κάταγμα σκαφοειδούς – χειρουργική θεραπεία

Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί μια αξιόπιστη μέθοδος θεραπείας στις κακώσεις του σκαφοειδούς. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με γενική είτε με τοπική αναισθησία, ενώ κατά κανόνα δεν απαιτείται μετάγγιση αίματος.

Ο ορθοπαιδικός χειρουργός μέσω μιας μικρής σε έκταση τομής εφαρμόζει το υλικό της οστεοσύνθεσης- συνήθως μιας ειδικής βίδας συμπίεσης-ενώ παράλληλα κρίνει αν πρέπει να τοποθετηθεί οστικό μόσχευμα.Τα υλικά που τοποθετούνται στο σκαφοειδούς σπανίως αφαιρούνται αργότερα, αφού εμβυθίζονται εντός του οστού και δεν επηρεάζουν την κίνηση.

Κάταγμα σκαφοειδούς – μετεγχειρητική πορεία

Η μετεγχειρητική πορεία του κατάγματος του σκαφοειδούς είναι κατά κανόνα ομαλή, με ελάχιστο πόνο στην περιοχή του  χειρουργικού τραύματος. Η νοσηλεία διαρκεί συνήθως ένα εικοσιτετράωρο, ενώ αρκετά συχνά ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο και την ίδια ημέρα. Μετά την ακινητοποίηση και  για την αμεσότερη αποκατάσταση του ασθενούς, συνίσταται εξειδικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας με ειδικές ασκήσεις ενδυνάμωσης και πρόγραμμα επανόδου του φυσιολογικού εύρους του καρπού.

Συνήθως, ο γύψος ακινητοποίησης αφαιρείται μετά το πέρας 3-4 εβδομάδων. Ο ασθενής βιώνει το πρώτο διάστημα δυσκαμψία στον καρπό, η οποία σταδιακά αποκαθίσταται, επιτρέποντάς του την επιστροφή στην εργασία και την καθημερινότητά του.

Κάταγμα σκαφοειδούς – επιπλοκές χειρουργικής θεραπείας

Οι πιθανές επιπλοκές της χειρουργικής θεραπείας είναι σπάνιες και περιλαμβάνουν:

  • Λοίμωξη του χειρουργικού τραύματος (πιθανότητα < 1%)
  • αιμάτωμα στο σημείο της επέμβασης
  • επιμονή του πόνου, που συνήθως παρατηρείται μετά από επαναλαμβανόμενες επεμβάσεις και σε παραμελημένες περιπτώσεις.

Αν κι εσείς πάσχετε από κάταγμα σκαφοειδούς, συμβουλευτείτε τον εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό, Δρ. Νικόλαο Τζινιέρη για τη προτεινόμενη θεραπεία. Ο ιατρός κατέχει πολυετή εμπειρία στην ανώδυνη και ελάχιστα επεμβατική αντιμετώπιση της πάθησης, με συνεχή γνώμονα την άμεση επάνοδο του ασθενούς.